کربن مرد سليم النّفس و منصفى بود

علامه فرمودند: مسيو هانرى كُربن استاد شيعه شناس دانشگاه سوربُن؛  قريب يكى دو ماه است كه فوت كرده است؛ و مجالس عديده‏اى راجع به تحقيق مذهب شيعه با ما داشت. مرد سليم النّفس و منصفى بود. او معتقد بود كه در ميان تمام مذاهب عالم، فقط مذهب شيعه است كه مذهبى پويا و متحرّك و زنده است، و بقيّه مذاهب بدون استثناء عمر خود را سپرى كرده‏اند، و حالت ترقّب و تكامل را ندارند.

تشيع، دين حركت و زندگى

كليميان قائل به امام و ولىّ زنده‏اى نيستند (و همچنين مسيحيان و زردشتيان) و اتّكاء به مبدأ حياتى ندارند و به واسطه عمل به تورات و إنجيل و زَنْد و أوِستا، اكتفا نموده و تكامل خود را فقط در اين محدوده جستجو میكنند. و همچنين تمام فرَق اهل تسنّن كه فقط تكامل خود را در سايه قرآن و سنّت نبوى میدانند.

امّا شيعه، دين حركت و زندگى است. چون معتقد است كه حتماً بايد امام و رهبر امّت زنده باشد، و تكامل انسان فقط به وصول به مقام مقدّس او حاصل میشود؛ و لذا براى اين منظور از هيچ حركت و پويائى و عشق دريغ‏ نمیكند.

در دین مسیح عبادت در غير كليسا باطل است

میفرمودند: روزى به كربن گفتم: در دين مقدّس اسلام تمام زمين‏ها و مكان‏ها بدون استثناء محلّ عبادت است. اگر فردى بخواهد نماز بخواند يا قرآن بخواند يا سجده كند يا دعا كند، در هر جا كه هست میتواند اين اعمال را انجام دهد؛ و رسول الله فرموده است: جُعِلَتْ لِىَ الارْضُ مَسْجِدًا وَ طَهُورًا. ولى در دين مسيح چنين نيست؛ عبادت فقط بايد در كليسا انجام گيرد و در موقع معيّن؛ عبادت در غير كليسا باطل است.

بنابراين، اگر فردى از مسيحيان در وقتى از اوقات حالى پيدا كرد، مثلا در نيمه شب در خوابگاه منزل خود، و خواست خدا را بخواند چه كند؟ او بايد صبر كند تا روز يكشنبه، كليسا را چون باز كنند، بيايد در آنجا و براى دعا در آنجا حضور به هم رساند؟! اين معنى قطع رابطه بنده است با خدا.

اشكال مذهب مسيح

كربن در پاسخ گفت: بلى، اين اشكال در مذهب مسيح هست؛ و الحَمد لِلّه دين اسلام در تمام ازمنه و امكنه و حالات، رابطه مخلوق را با خالق خود محفوظ داشته است.

چون خدا اسماء حسنایی دارد، در اسلام انسان طبق نیاز خود خدا را می خواند

و [علامه] فرمودند: اگر در دين مقدّس اسلام انسان حاجتمند حالى پيدا كند، طبق همان حال و حاجت، خدا را میخواند؛ چون خدا اسماء حُسنائى دارد چون غفور و رحيم و رازق و منتقم و غيرها، و انسان طبق خواست و حاجت خود، هر يك از اين اسماء را مناسب ببيند؛ خدا را بدان اسم و صفت ياد میكند. مثلا اگر بخواهد خدا او را بيامرزد و از گناهش درگذرد، بايد از اسم غَفور و غَفّار و غافِرُ الذَّنْب استفاده كند.

امّا در دين مسيح، خدا اسماء حُسنى ندارد؛ فقط لفظ خُدا و إله و أبْ براى اوست، بنابراين اگر شما مثلا حالى پيدا كرديد! و خواستيد خدا را بخوانيد و مناجات كنيد، و او را با اسماء و صفاتش ياد كنيد! و با اسم خاصّى از او حاجت خود را بطلبيد! چه خواهيد كرد؟

در پاسخ گفت: من در مناجات‏هاى خود، «صحيفه مهدويّه» عليه السّلام را میخوانم.

علامه میفرمودند: كربن كِراراً «صحيفه سجّاديّه» عليه السّلام را میخواند، و گريه میكرد.

به نقل از کتاب مهرتابان

تالیف حضرت علامه ایت الله حاج سید محمد حسین حسینی طهرانی